Diersymbolen

Op vele graven kom je veel diersymbolen tegen. Een groot aantal heeft een betekenis maar er zijn er ook veel diersymbolen die er op staan die geen echte betekenis hebben. Ze zeggen iets over de overledene zelf: het was zijn/haar lievelingsdier, zijn/haar hobby of bij kinderen zijn/haar knuffeldier (bv. een beer). Ze staan onderaan op de pagina en worden niet beschreven. De afbeeldingen spreken voor zich.

Phoenix
De mytische vogel Phoenix zou zijn eigen nest verbranden, om daar als hernieuwd weer uit te verrijzen. Phoenix staat symbool voor Christus en zijn opstanding.

Zwaan
De zwaan is het symbool van de eeuwige trouw. De zwaan leeft namelijk streng monogaam en blijft vrijwel altijd alleen voor de rest van zijn leven als hij zijn partner verliest.

Slang of Ouroboros
De slang is het oude symbool voor leven en de dood, gif en genezing.
Een veel voorkomend grafsymbool is de staartbijtende slang, de ouroboros. De slang is hier alpha en omega, het begin en het einde. Zij wijst op de begrenzing, op het feit dat alles besloten is binnen de macht van God, en op de oneindigheid.
Op grafmonumenten van artsen is soms de genezende slang terug te zien in de vorm van een esculaap. Het is een oud Grieks, en voor-christelijk, symbool dat staat voor de geneeskunde. Het symbool bestaat uit een staf waar zich een slang omheen wikkelt. Het woord esculaap verwijst naar de Griekse god van de geneeskunde, Asklepios.

Vis (Ichthus)
Het symbool is afgeleid van het Griekse woord voor vis: Ichthus. Het verwijst naar Jezus Christus, 'visser van mensen'. De eerste Christenen gebruikten in de tijd dat het Christendom nog verboden was, dit teken om zich als Christen kenbaar te maken. Zij tekenden een visje met hun voet in het zand of met krijt op de muur. Het werd door de eerste onderdrukte christenen gebruikt als een afkorting voor "Iesous Xristous Theos (h)Uios Soter". Dit betekent in Grieks : "Jezus Christus, Gods Zoon, Redder.

Uil
De uil is het symbool van de nacht en de dood. De uil heeft immers het vermogen om in het donker te zien en geruisloos te vliegen. Door dit vermogen en zijn angstaanjagende kreet ging men er vroeger vanuit, dat als de uil kraste in de nacht, er spoedig een dode zou volgen.
De uil gold al in het oude Egypte en Indië als dodenvogel. Voor de Grieken was de uil het attribuut van de godin Pallas Athene en daarmee het symbool van (Athene's) wijsheid.
De christelijke betekenis werd, omdat de uil een nachtdier is, een symbool van degenen die de duisternis liefhebben (ongelovigen, ketters en wereldwijzen) of, omdat de uil kan zien in de duisternis, een symbool van de gelouterde ziel.

Vlinder
De vlinder heeft meerdere symbolische betekenissen, zowel algemene als Christelijke. Als algemeen symbool symboliseert de vlinder de kortstondigheid van het leven, dit vanwege zijn teerheid en korte levensduur.
Voor Christenen is de dood de overgang naar een beter leven, de overgang van een tranendal naar het hemelse koninkrijk. De vlinder symboliseert hierbij:
1. Bij het sterven van de mens ontstijgt de ziel haar stoffelijk omhulsel, zoals een vlinder haar pop.
2. De drie stadia die de ziel doorloopt: leven, dood en wederopstanding.

Vogel
In het algemeen zijn vogels symbool van het bovenaardse, het nauwelijks bereikbare en van de vrijheid waarnaar de ziel streeft.
Sommige vogels worden ook gezien als doodsboden, bijvoorbeeld de kraai.

Pelikaan
De pelikaan, waarvan men geloofde dat deze zijn borst opende om zijn jongen met zijn eigen bloed te voeden, is een symbool van Christus die zich voor de mensheid heeft opgeofferd.

Pauw
Symbool van onsterfelijkheid. Vaak is ook alleen de pauwenstaart afgebeeld als symbool van de heelheid van de hemel of als zonnesymbool.
Christelijk: Symbool van de verheerlijking en opstanding. Zijn vlees gold als onbederfelijk (Christus in het graf).
Islam: Symbool van de kosmos en de hemellichamen zon en maan.

Leeuw
De leeuw is het symbool van de adel. De leeuw is immers 'de koning van de dieren'. Hij belichaamt als symbool kracht, macht en krijgshaftigheid, daarom werd hij in de middeleeuwen vaak in wapens opgenomen.
Bij oude adellijke graven zien we dan de leeuw ook dikwijls aan de voeten van de afgebeelde overleden persoon zitten of liggen, soms ook op zijn rug liggend als symbool van onderdanigheid aan de afgebeelde persoon.
De leeuw is ook het symbool van de evangelist Marcus.

Lam
Christelijk symbool van het Lam Gods dat de zonden van de wereld draagt, een symbool van gelovigen en martelaren.
Het lam, afgebeeld met kruis en nimbus (ring, stralenkrans, lichtschijn) is het symbool van de offerdood van Christus.
Bij kinderen wordt het vaak als symbool van reinheid en onschuld gebruikt.

Konijn
Symbool van vruchtbaarheid, is echter ook op veel kindergraven te zien als symbool van liefde voor dit (knuffel)dier.

Hond
Symbool van trouw, waakzaamheid en huiselijkheid. Meestal ligt de hond aan de voeten van de dode, soms ziet men een zittende of staande hond.

Adelaar
Wanneer vroeger een keizer werd gecremeerd liet men een adelaar (het symbool van de keizer) naar de 'hemel' vliegen. Het was dan de symbolisering van het opvliegen van de ziel naar de goden
Symbool van de evangelist Johannes. Symbool van de op de kerk neerdalende genade van geest. De adelaar, koning der vogels, is bekend als symbool van hemelbestormende macht en weerbaarheid.

Dolfijn
De dolfijn is een symbool voor Christus als de verlosser. Drie dolfijnen vormen een symbool voor de Drie-eenheid.

Duif
Symbool van liefde, onschuld, zuiverheid en eenvoud. In de christelijke traditie is de duif symbool voor de verloste ziel van de overledene. Zittend op de grafsteen symboliseert een duif de ziel van de overledene, die krachten verzamelt voor zijn reis naar de hemel.
De wegvliegende duif is het symbool voor de vertrekkende geest.
De Heilige Geest wordt vrijwel altijd voorgesteld als een duif.
De duif wordt veel als ornament gebruikt bij graven. Naast de algemene betekenis van vrede (de duif is dan veelal voorzien van een palmtak of olijftak) is ze ook het symbool van verzoening.